Omeprazol meest verstrekte geneesmiddel

In 2011 verstrekten openbare apotheken 208 miljoen keer (bijna 9% meer dan vorig jaar) een geneesmiddel dat binnen het wettelijk verzekerde pakket valt. Van dit aantal zijn 50 miljoen verstrekkingen (24%) toe te schrijven aan de tien meest verstrekte geneesmiddelen.
Uitgedrukt in standaarddagdoseringen (DDD) geldt een daling van 1,5% procent. Deze afname is het gevolg van de beperking van de aanspraak op anticonceptiva in 2011. Indien daarvoor wordt gecorrigeerd is er sprake van een stijging van ruim 5%.

Nieuwe leider

In de afgelopen zes jaar was metoprolol het meest verstrekte geneesmiddel, maar in 2011 zakte deze bètablokker naar de tweede plaats. Met een totaal van 7,3 miljoen verstrekkingen is maagzuurremmer omeprazol voor het eerst het meest afgeleverde geneesmiddel in Nederland. Het aantal verstrekkingen nam ten opzichte van 2010 met 18% toe. De afstand met de nummer 2, metoprolol, bedraagt slechts 127.000 verstrekkingen. Ook bij dit geneesmiddel nam het aantal verstrekkingen met 16% relatief sterk toe. Omdat bij metoprolol de procentuele stijging in het aantal DDD’s achterblijft bij de stijging van het aantal verstrekkingen, ligt de conclusie voor de hand dat dit middel in 2011 vaker in weekdoseersystemen is verstrekt. Dit geldt eveneens voor de bloedplaatjesaggregatieremmer acetylsalicylzuur, die dankzij een toename van 23% in het aantal verstrekkingen de cholesterolverlager simvastatine van de derde plaats op de lijst van meest verstrekte geneesmiddelen verdrong. In de rest van de top 10 vonden nauwelijks verschuivingen plaats. Alleen amlodipine dat ingezet wordt bij angina pectoris en verhoogde bloeddruk, verwierf ten koste van de pijnstiller diclofenac voor het eerst een plek in de top 10. Het verschil in het aantal verstrekkingen van deze twee middelen was echter miniem. Het is de vraag of maagzuurremmer omeprazol ook de lijst over 2012 zal aanvoeren, aangezien de aanspraak op maagzuurremmers vanaf 1 januari van dit jaar beperkt is tot mensen die langdurig op maagzuurremmers zijn aangewezen.

Stijgers en dalers

De geneesmiddelen waarvan het aantal verstrekkingen in 2011 het sterkst steeg, stonden - in een iets andere volgorde - ook bijna allemaal in de top 10 van de meest verstrekte geneesmiddelen. Alleen combinatiepreparaten van calcium met vitamine D of andere middelen vormde hierop een uitzondering. Het aantal verstrekkingen van deze geneesmiddelen nam met 680.000 toe tot 2,5 miljoen. Anticonceptiva zijn de grootste verliezers in de lijst van meest verstrekte geneesmiddelen uit het basispakket. Per januari 2011 is de aanspraak op anticonceptiva in het basispakket beperkt tot vrouwen van 20 jaar en jonger. De pil wordt voor vrouwen van 21 jaar en ouder nog uitsluitend vergoed bij toepassing van twee specifieke indicaties, waarbij anticonceptie niet het doel is. Een andere
opvallende daler was carbasalaatcalcium. Het aantal verstrekkingen van deze bloedplaatjesaggregatieremmer nam in 2011 met 7,3% af tot 2,2 miljoen. De relatief sterke toename van het aantal verstrekkingen van acetylsalicylzuur houdt hiermee ongetwijfeld verband.

tabel 1: Top 10 meest verstrekte geneesmiddelen uit het basispakket in 2010

Voor het eerst in 6 jaar is er een nieuwe nummer 1.