De openbare apotheken kampen met een nijpend tekort aan personeel. Dit volgt uit de uitkomsten van een schriftelijke enquête die de Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK) heeft gehouden onder de apotheken die bij de SFK zijn aangesloten. In totaal hebben 800 apotheken hun enquêteformulier aan de SFK geretourneerd. Bijna de helft van de apotheken (48%) is op zoek naar personeel (figuur 1). Hierbij gaat het vooral om apothekersassistenten. Verhoudingsgewijs zijn (tweede) apothekers echter zeker zo schaars te vinden. Een op de acht apotheken heeft zelfs twee of meer vacatures (omgerekend naar fulltime basis).

1360 banen

Als de resultaten van de SFK-enquête worden opgeschaald naar landelijk niveau, dan blijkt dat er 1360 vacatures binnen de openbare apotheken zijn (figuur 2). Hierbij is rekening gehouden met de voorkeuren voor een part-time dienstverband die er onder de huidige groep apotheekmedewerkers bestaan. Het personeelstekort komt overeen met 8% van het aantal personen dat thans werkzaam is in een openbare apotheek.

Hoge werkdruk

Het tekort aan personeel leidt tot een hoge werkdruk in de apotheek. Dit blijkt onder meer uit een sterk stijgende verwerkingsgraad. In 1999 is de gemiddelde verwerkingsgraad opgelopen tot 13.712 geneesmiddelenvoorschriften per fulltime apothekersassistent per jaar. Twee jaar daarvoor was de gemiddelde verwerkingsgraad nog 12.634 voorschriften. De toename van de verwerkingsgraad van 8,5% sluit naadloos aan bij het huidige personeelstekort.

Boots

Onlangs moest de Britse apotheekketen Boots haar 10 apotheken in Nederland sluiten. Enerzijds bleken de Boots-apotheken verre van rendabel. Anderzijds had Boots grote problemen met de personele bezetting. Het personeelsprobleem bij Boots staat niet op zichzelf. Wel is het zo dat de personele problemen bij organisaties als Boots en apotheekketens die eigendom zijn van een farmaceutische groothandel, groter zullen zijn, omdat deze ketens met een negatief imago kampen bij met name de jonge apothekers. Uit een onderzoek van de Vereniging van Jonge Apothekers begin dit jaar, bleek dat slechts 1% van de jonge apothekers een functie in loondienst ambieert bij een supermarkt, drogisterij of groothandel.

Aanhoudende schaarste

De SFK voorziet dat het personeelstekort de eerstkomende jaren verder zal toenemen. Door het toenemend geneesmiddelengebruik, de komst van nieuwe marktpartijen en meer distributiepunten, als ook de groeiende behoefte aan advies omtrent het geneesmiddelengebruik zal de vraag naar apotheekmedewerkers verder toenemen, terwijl de instroom van nieuwe apotheekmedewerkers juist een dalende tendens vertoont.

Het huidige personeelstekort lijkt een herhaling van de situatie die zich aan het begin van de jaren negentig voordeed. Via advertentiespotjes in de bioscoop is toen getracht de interesse voor de opleiding tot apothekersassistent te vergroten. De aspirantapothekersassistenten kregen in deze spotjes een gegarandeerde baan in het vooruitzicht gesteld. Doordat de overheid in het midden van de jaren negentig diverse bezuinigingsmaatregelen doorvoerde, kon die garantie toen niet altijd worden waargemaakt.

Figuur 1: apotheken met vacatures

Bron: Stichting Farmaceutische Kengetallen

Figuur 2: vacatures in openbare apotheken