Ga naar inhoud. | Ga naar navigatie

U bent hier: Home / Publicaties / SFK nieuws in PW / 2004 / Vakantiemedicatie

Vakantiemedicatie

2 juli 2004, Pharmaceutisch Weekblad, Jaargang 139 Nr 27/28

Nu de zomermaanden zijn begonnen, maken veel mensen zich op voor hun vakantie of zijn reeds vertrokken. Of men nu kiest voor een strandvakantie, het maken van een safari, of liever gaat wandelen door bos of bergen, een ‘reisapotheek’ gaat bijna altijd mee. Naast de geneesmiddelen die iemand gewoonlijk gebruikt, zitten in deze reisapotheek ook geneesmiddelen die specifiek voor de zomervakantie zijn bedoeld. In de openbare apotheek is dit merkbaar doordat bepaalde geneesmiddelen in de zomermaanden (juni, juli, augustus) vaker worden verstrekt dan normaal.

Bescherming tegen UV-straling

Wie in de zomer de zon opzoekt, wordt geadviseerd zich goed te beschermen tegen zonnebrand. Zonnebrand wordt voornamelijk veroorzaakt door UVB-straling, terwijl reacties van lichtovergevoeligheid voornamelijk te wijten zijn aan UVA-straling. Het geneesmiddel Contralum ultra® dat bij daarvoor geïndiceerde personen kan worden voorgeschreven ter voorkoming van zonnebrand, wordt vergoed door de zorgverzekeraar. De lichtbeschermingsfactor bij dit preparaat bedraagt 7 voor UVA-straling en 10 voor UVB-straling. Dit is laag in vergelijking met diverse cosmetische producten die daarmee even goed, zo niet beter tegen zonlicht beschermen. Contralum ultra® wordt onder meer gebruikt door personen die last hebben van vitiligo. Vitiligo is een (goedaardige) aandoening waardoor de huid en het haar pigment verliezen. Hierbij verschijnen er witte plekken op de huid, die bij blootsteling aan de zon erg kunnen verbranden. Bovendien kan zonnebrand vitiligo veroorzaken bij die personen die hiertoe aanleg hebben. Afgelopen zomer is Contralum ultra® 39.000 keer verstrekt via de openbare apotheken – ruim driemaal zo veel als gedurende de rest van het jaar – voor een bedrag van € 1,1 miljoen.

Tropische reizen

In de tropen komen ziekten voor die in Nederland nauwelijks meer bestaan, zoals malaria, cholera en gele koorts. Wie op vakantie gaat naar een land waar het risico op deze ziekten aanwezig is, doet er goed aan de nodige voorzorgsmaatregelen te treffen. Malaria is een infectieziekte die in grote delen van Afrika, Azië en Zuid-Amerika voorkomt. De ziekte wordt veroorzaakt door malariaparasieten die door een steek van een mug in het lichaam komen. Uit cijfers van de Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK) blijkt dat malariamiddelen, zoals proguanil (Malarone®) en mefloquine (Lariam®), beduidend vaker worden verstrekt in de zomerperiode dan in andere maanden (tabel 1). Ook leveren de apotheken in de zomer vaker middelen ter bescherming tegen hepatitis A. Normaal immunoglobuline, een lichaamseigen stof die na injectie 6 weken tot 3 maanden extra bescherming biedt tegen hepatitis A, wordt met 9.000 uitgiftes per maand in de zomermaanden 2,6 keer zo vaak afgeleverd. Daarnaast worden er tweemaal zoveel vaccins tegen hepatitis A uitgegeven. Met dit vaccin wordt tenminste 1 jaar voldoende bescherming geboden, en bij revaccinatie kan dit oplopen tot mogelijk 10 jaar. Hepatitis A-vaccins en injectie van normaal immunoglobuline die via de GGD worden toegediend, worden door de SFK niet geregistreerd en zijn dus niet meegeteld.

Wespen- en bijensteken

Een anafylactische reactie is een extreme uiting van allergie die levensbedreigend kan zijn. Een dergelijke reactie kan bij bepaalde mensen veroorzaakt worden door wespen of bijen. Indien deze personen door zichzelf of door anderen met een auto-injectorsysteem adrenaline (EpiPen®) toegediend krijgen, wordt de anafylactische reactie onderdrukt. Risicopatiënten moeten de injectiepen voor eventuele noodgevallen altijd bij zich dragen. Jaarlijks worden ongeveer 14.000 van dergelijke injectiepennen verstrekt, waarvan 43% gedurende de zomer.

Naast bovengenoemde middelen is er gedurende de zomermaanden meer vraag naar allergiemiddelen, desinfecterende middelen bij wonden en schrammen (povidon-jood), middelen tegen jeuk en antizweetmiddelen. Ook worden er meer hormoonpreparaten verstrekt aan niet-pilgebruiksters bedoeld om de menstruatie uit te stellen.

Tabel 1: Top-10 zomergeneesmiddelen in 2003

Middelen 

Verstrekkingen in de zomer

SFK Zomerindex*

zonnetje

1. Contralum ultra®bescherming tegen UV-straling39.000336%
2. Lariam®bescherming malaria8.000292%
3. Malarone®bescherming malaria12.000265%
4. Normaal immunoglobuline (J06BA02)bescherming hepatitis A bij verre reizen28.000264%
5. EpiPen®bij anafylactische reactie6.000216%
6. Anti-allergische middelen voor gebruik in de neus (R01AC)bij allergie51.000201%
7. Hepatitis A-vaccinbescherming hepatitis A bij verre reizen44.000197%
8. Decongestiva en allergiemiddelen voor gebruik in het oog (S01G)bij allergie157.000189%
9. Antihistaminica voor systemisch gebruik (R06AX)bij allergie357.000164%
10. Lidocaïne in combinatie met levomentholbij jeuk (zoals bij muggenbeten)10.000154%
* de SFK Zomerindex is gedefinieerd als het gemiddeld aantal verstrekkingen per maand in de maanden juni, juli en augustus gerefereerd aan het gemiddeld aantal per maand in de overige maanden

 

Bron: Stichting Farmaceutische Kengetallen

Dit is een publicatie van de Stichting Farmaceutische Kengetallen.
Overname van tekst, gegevens, tabellen of grafieken is toegestaan mits onder volledige bronvermelding.

Back to top