De pil

Verloop gebruik

Als het gebruik wordt uitgedrukt in het aantal dagen waarvoor de pil wordt verstrekt, blijkt dat dit eveneens is gedaald. In de periode juli 2004 tot juli 2005 is de pil voor 537 miljoen dagen afgeleverd via de openbare apotheek. Dit was in de dezelfde periode in 2002/2003 voor 562 miljoen dagen en in 2003/2004 voor 555 miljoen dagen (figuur 1).

Toegenomen hoeveelheid per recept

In oktober 2003 is bepaald, dat de pil voor maximaal een heel jaar mag worden verstrekt, terwijl dat daarvoor maximaal voor een half jaar was. Steeds meer vrouwen maken gebruik van deze maatregel, hetgeen terug te zien is in figuur 2. Het gemiddeld aantal dagen waarvoor een pilverstrekking is bedoeld steeg van 147 dagen in 2002 naar 156 dagen in 2005.

Alternatieven

Tegenover de daling van het pilgebruik staat een toename van het gebruik van alternatieven voor de pil. Zo is in het tweede kwartaal van 2005 19000 keer de vaginale ring met een progestageen en een oestrogeen afgeleverd via de openbare apotheek in Nederland (figuur 3). Deze Nuvaring^® wordt in de vagina ingebracht en geeft gedurende 3 weken hormonen af. Daarna wordt deze ring verwijderd en volgt een hormoonvrije periode van 7 dagen. Een ander alternatief is het spiraaltje met hormonen. Dit spiraaltje, Mirena^®, geeft na het inbrengen gedurende 5 jaar het progestageen levonorgestrel af. In het tweede kwartaal van 2005 is Mirena^® bijna 17.000 keer verstrekt. De koperhoudende spiraaltjes zijn bij de alternatieven buiten beschouwing gelaten.

Anticonceptie bij acne

Bij ernstige acne kan aan vrouwen het hormoon cyproteronacetaat worden voorgeschreven. Omdat deze stof schadelijk is voor de ongeboren vrucht wordt dit middel voorgeschreven in de vorm van een combinatie met ethinylestradiol die anticonceptieve eigenschappen heeft (onder andere Diane-35^® en Minerva^®). Omdat de officiële geregistreerde toepassing van dit middel in ons land ernstige acne is, wordt dit middel nog gewoon vergoed. Het gebruik ervan, uitgedrukt in het aantal dagen, is met 3% gestegen sinds de pil uit het pakket is gehaald.

Morning-afterpil

Het aantal morning-afterpillen dat via de openbare apotheek wordt afgeleverd is het afgelopen jaar met bijna 20% gedaald, van 40.000 verstrekkingen in het eerste halfjaar van 2004 tot 33.000 in dezelfde periode van 2005. De morning-afterpil is sinds januari 2005 ook via de drogist te verkrijgen. De SFK beschikt niet over gegevens van drogisterijen.

Figuur 1: aantal voorschriften per kwartaal

Figuur 2: gemiddeld aantal DDD per voorschrift per kwartaal

Figuur 3: aantal voorschriften spiraal met hormonen en Nuvaring^® per kwartaal