Statines: starters en stoppers

Dit is het nieuws

Een Radaruitzending op 5 maart 2007 zaaide bij een miljoenenpubliek twijfels over het nut van statines. Statines, een groep geneesmiddelen die de aanmaak van cholesterol in het lichaam remt, verlagen het risico op hartinfarct, beroerte en angina pectoris. Diabetespatiënten met een verhoogde cholesterolspiegel die geen statine gebruiken, hebben een verhoogd risico om binnen 10 jaar aan deze aandoeningen te overlijden. Daarom horen deze patiënten een statine te gebruiken.

Gebruik

Het totaal aantal verstrekkingen aan statines is in het tweede kwartaal van 2007 met bijna 2% gedaald ten opzichte van het eerste kwartaal van 2007. Dit komt vrijwel geheel op het conto van de meest gebruikte statine, simvastatine. Simvastatine telde in het 1e kwartaal van 2007 650.000 verstrekkingen en in het tweede kwartaal nog maar 630.000, een daling van bijna 5%. Met uitzondering van atorvastatine, waarvan het aantal verstrekkingen in het tweede kwartaal 2007 met 1,5% afnam, zijn de andere statines in het tweede kwartaal bijna net zoveel verstrekt als we zouden verwachten. De totale uitgaven aan statines zijn in het tweede kwartaal gedaald van € 85,9 miljoen naar € 83,8 miljoen, een daling van 2,4%. Het is de vraag of deze korte termijnbesparing ook op de lange termijn termijn resulteert in een verlaging van de kosten van de gezondheidszorg.

Starters en stoppers

In het Pharmaceutische Weekblad van week 33 is verslag gedaan van het aantal stoppers binnen 6 apotheken als direct gevolg van de Radaruitzending. Een stopper is daarbij gedefinieerd als iemand aan wie in de 4 maanden voorafgaand aan de bewuste Radaruitzending een statine is verstrekt en in de 4 maanden er na niet. Voor het landelijk beeld heeft de SFK op dezelfde wijze het aantal stoppers bepaald. De meting is echter niet eenmalig, maar op maandelijkse basis gedaan. In figuur 1 is door de gekozen definitie het effect van de uitzending al een aantal maanden eerder waarneembaar. In de figuur is ook het aantal starters weergegeven. Een starter is iemand aan wie een half jaar voorafgaand aan de verstrekking geen statine is verstrekt.

Stoppers en starters

Het aantal op deze wijze bepaalde stoppers van statines is volgens de SFK toegenomen van 30.000 naar 41.000 per maand, een toename van bijna 35%. Dat is beduidend minder dan de bijna 60% die blijkt uit de cijfers van de 6 apotheken in het PW. Daarnaast is het aantal starters fors teruggelopen, van bijna 41.000 in januari 2007 tot 27.000 in april 2007. Na april 2007 stijgt het aantal starters weer tot 32.000 in juli 2007.

Toegevoegde waarde

Bij statinegebruikers met diabetes is het beeld overeenkomstig, een stijging van 33% bij de stoppers en een daling van 37% bij de starters. Deze zijn in de figuur apart weergegeven. Apothekers kunnen diabetespatiënten die recent gestopt zijn opsporen met het Praktijkprogramma diabetes (www.sfk.nl/webrapportages).Daarnaast bieden WINAP en SFK vanaf oktober 2007 projectondersteuning aan iedere apotheek die zich intensief met de bevordering van therapietrouw met statines en orale bloedglucoseverlagende middelen bij diabetici wil bezighouden (zie www.sfk.nl).

Figuur 1: Starter en stoppers per maand

In het voorjaar van 2007 daalt voor het eerste het totaal aantal statinegebruikers. Dat is ook het geval bij statinegebruikers die diabetes hebben.