Daling tariefinkomsten verwacht voor 2012

Vanaf 1 januari geldt een nieuwe prestatiebekostiging in de farmacie. De prijzen voor deze prestaties worden niet langer centraal door de NZa vastgesteld, maar zijn vrij onderhandelbaar. In de afgelopen weken hebben zorgverzekeraars contracten aan apothekers voorgelegd met daarin de vergoeding voor de tarieven van de dienstverlening. Op basis van deze contracten kan een beeld worden geschetst van de gevolgen voor de tariefinkomsten voor apothekers. Daar waar mogelijk zijn berekeningen gebaseerd op contracten die zorgverzekeraars openbaar via websites hebben gepubliceerd. Daarnaast zijn ze gebaseerd op contracten die apothekers individueel aan de SFK hebben voorgelegd met de vraag om ondersteuning te bieden bij het inschatten van de financiële consequenties. Omdat de SFK geen zicht heeft op alle contractvarianten in de markt, is het geschetste beeld indicatief.

Lagere tarieven

De huidige prestaties die betrekking hebben op het ter hand stellen van geneesmiddelen door apothekers komen terug in de nieuwe prestatiebekostiging. Voor deze prestaties laten de door zorgverzekeraars aangeboden contracten voor een gemiddelde apotheek een tariefdaling zien van 4,4%. Dit komt voor de gemiddelde apotheek neer op ruim € 27.000 euro. De SFK heeft per deelnemende apotheek de wijziging in de tariefinkomsten berekend op basis van het verschil tussen de huidige maximum tarieven die de NZa heeft vastgesteld en de tarieven zoals die in de nieuwe contracten worden aangeboden. De berekening is verder gebaseerd op de verstrekking van de receptplichtige geneesmiddelen uit het basispakket die de apotheken in 2011 bij zorgverzekeraars hebben gedeclareerd.
De mate waarin apotheken hun tariefinkomsten naar verwachting zullen zien afnemen, kent een relatief grote variatie tussen de apotheken. Een kwart van de apotheken zullen hun tariefinkomsten tussen de 4,7% en de 6,7% zien dalen, voor de helft ligt dit tussen de 4,0% en de 4,7% en bij een kwart tussen de 4,0% en de 2,0%. Deze verschillen zijn voor een groot deel terug te voeren op het aandeel dat de verschillende zorgverzekeraars in de praktijkpopulatie hebben.
Daarnaast blijkt dat in de eerstgenoemde groep vooral apotheken voorkomen met relatief veel weekuitgiftes. Zorgverzekeraars laten in het algemeen hun vergoeding voor de weekuitgiftes naar verhouding sterker dalen dan die voor de standaarduitgiftes. De groep die er het minst op achteruit gaat, omvat veel dienstapotheken en gewone apotheken met relatief weinig weekuitgiften.

Compensatie

Bij de berekening is geen rekening gehouden met de plus–contractvarianten van verzekeraars in 2011 en in 2012 . Een deel van de apotheken komt in 2012 onder voorwaarden voor hogere tarieven in aanmerking. Dat compenseert voor een deel de achteruitgang in de tariefinkomsten. Apotheken die in 2011 al hogere tarieven met zorgverzekeraars waren overeengekomen, zullen echter een grotere terugval in tariefinkomsten ondervinden als ze niet opnieuw een pluscontract kunnen afsluiten.

Nieuwe prestaties

Met de nieuwe systematiek voor de prestatiebekostiging zijn ook nieuwe, niet aan geneesmiddelverstrekkingen gerelateerde prestaties geïntroduceerd. Een deel van deze prestaties behoort tot de vergoedbare zorg in het basispakket en zijn door zorgverzekeraars gecontracteerd. Dit zijn onder meer het uitvoeren van een medicatiebeoordeling, het instrueren van het gebruik van een geneesmiddel gerelateerd hulpmiddel en het juist niet verstrekken van een door de arts voorgeschreven geneesmiddel, als de apotheker constateert dat dit niet bij de patiënt past. Sommige zorgverzekeraars hebben een nultarief voor deze prestaties vastgesteld en stellen dat de bekostiging van deze prestaties is inbegrepen in de vergoeding van de prestaties van de terhandstelling van geneesmiddelen. Andere verzekeraars hebben wel tarieven vastgesteld voor de betreffende prestaties. Door het uitvoeren van deze prestaties zal de door de SFK berekende achteruitgang van de tariefinkomsten lager uitvallen.

figuur 1: Verwachte procentuele mutatie tariefinkomsten in 2012 ten opzichte van 2011 voor huidige prestaties

De daling van de tariefinkomsten zal naar verwachting sterk uiteenlopen.