19 nov 1999, Pharmaceutisch Weekblad, Jaargang 134 Nr 46

Enkele weken geleden presenteerde een commissie onder leiding van Prof. dr. B. de Vries het rapport "Een helder recept". In het rapport doet de betreffende commissie aanbevelingen omtrent het geneesmiddelenbeleid voor de langere termijn. De aanbevelingen focussen met name op kostenbeheersing. In de kern is het advies terug te voeren op twee zaken:

• verschuif een deel van de collectieve geneesmiddelenuitgaven naar het individu: als het Nederlandse publiek bereid is om meer uit te geven aan geneesmiddelen, dan kan dit door er zelf voor te betalen. De macrobudgetten van de overheid vormen dan niet langer een absoluut kader voor de geneesmiddelenuitgaven, terwijl tegelijkertijd het financiële risico voor de overheid is ingeperkt;
• schaf met uitzondering van de Wet Geneesmiddelenprijzen de bestaande prijsregelgeving af en maak de zorgverzekeraars verantwoordelijk voor de prijs en de samenstelling van een eigen geneesmiddelenpakket.

Hoewel het advieskantoor PriceWaterhouseCoopers het rapport lardeert met het nodige cijfermateriaal, is het advies van de Vries niet onderbouwd. In feite leunt het "heldere recept" volledig op het inschattingsvermogen en de reputatie van de commissieleden.

Risico's

Het advies van de Commissie De Vries is opvallend, omdat de overheid de groei van de geneesmiddelenuitgaven de afgelopen periode juist heeft weten te temperen dankzij de prijsregelgeving. Hierbij kan onder meer gedacht worden aan:

• de claw back-maatregel inzake apotheekhoudenden. Via een opgelegde prijsverlaging wordt uiteindelijk ƒ 450 miljoen aan inkoopvoordelen ingevorderd;
• het Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). De aanscherping van het GVS-systeem begin 1999 leidde tot een besparing van ƒ 160 miljoen op de collectieve geneesmiddelenuitgaven;
• de stimulansregeling. In aansluiting op de stimulansregeling besparen apotheekhoudenden in 1999 ruim ƒ 100 miljoen op de geneesmiddelenuitgaven. Bovendien wordt per 1 september van dit jaar ƒ 35 miljoen aan stimulansopbrengsten in mindering gebracht op de receptregelvergoeding;
• de receptregelvergoeding. De herijking van de receptregelvergoeding wordt beperkt door het beschikbare macrokader. Bovendien leidt een toename van het aantal receptregels binnen de systematiek die recent is overeengekomen tussen VWS en de KNMP tot een lagere receptregelvergoeding.

Al deze besparingen worden op het spel gezet, als de hieraan gerelateerde prijsregelgeving wordt losgelaten.

Besparingsperspectief

Nog afgezien van de juridische haalbaarheid, de praktische uitvoerbaarheid en de extra beheerskosten die kleven aan het plan de Vries is het zeer de vraag of de aanbevelingen perspectief bieden op een ombuiging van de structurele groei van de geneesmiddelenuitgaven. Met name de nieuwere geneesmiddelen dragen bij aan de extra groei van de geneesmiddelenuitgaven. Zo kent de groep geneesmiddelen die in het kader van het GVS zijn aangemerkt als therapeutisch uniek (bijlage 1b) momenteel een omzetgroei van ruim 30 % (ca. ƒ 160 miljoen op jaarbasis). De Vries c.s stellen voor nieuwe geneesmiddelen sneller toe te laten mits de therapeutische meerwaarde is vastgesteld. Ten aanzien van de geneesmiddelen die therapeutisch uitwisselbaar zijn, wordt voorgesteld dat iedere verzekeraar een eigen beperkt pakket samenstelt. De gedachte van de commissie is, dat de geneesmiddelenleveranciers hun prijzen zullen verlagen om in het pakket te komen. Naast de prijs van een middel, zal ook de verkrijgbaarheid van een middel een niet onbelangrijke voorwaarde zijn voor opname in het pakket van een verzekeraar. De stimulansregeling heeft hierbij geleerd dat de theoretische besparingsmogelijkheden wel eens ver af kunnen liggen van wat in de praktijk haalbaar is. Daarnaast is een inperking van het aantal aanbieders in zijn algemeenheid niet direct een goede voedingsbodem voor meer (prijs)concurrentie op de langere termijn. Expertise of niet, het lijkt aanbevelenswaardig meer diepgaand onderzoek te verrichten teneinde helder te krijgen of het recept van de Vries daadwerkelijk iets kan opleveren.

Dit is een publicatie van de Stichting Farmaceutische Kengetallen.
Overname van tekst, gegevens, tabellen of grafieken is toegestaan mits onder volledige bronvermelding.