Het gebruik van het opiumwetmiddel methylfenidaat (Ritalin^®) - dat onder meer wordt toegepast bij kinderen met concentratie- en gedragsproblemen in combinatie met hyperactiviteit (ADHD) - blijft toenemen. Methylfenidaat is een amfetamineachtig middel dat de hersenen activeert. Sinds het middel aan het eind van het vorig jaar uitgebreid in de publiciteit heeft gestaan, is er wel sprake van een afvlakking van de groei. De explosieve toename in het gebruik onder met name pubers leidde toen tot diverse verontruste reacties in de media.

Driemaal zo veel

Naar verwachting zal het middel dit jaar 180.000 keer worden verstrekt via de openbare apotheek. Dit is weliswaar 20.000 keer meer dan in 1999, maar in procentuele zin is de toename beduidend lager dan in voorgaande jaren toen er groeipercentages van 50 tot 60% voor dit middel konden worden genoteerd. Vergeleken met drie jaar geleden ligt het gebruik van methylfenidaat nu bijna drie keer zo hoog. In 1997 werd het namelijk nog meer 65.000 keer via de openbare apotheek verstrekt. Overigens is methylfenidaat al sinds 1984 in ons land verkrijgbaar. Op jaarbasis wordt er ƒ 6 miljoen aan methylfenidaat uitgegeven. Het middel is alleen op recept in de apotheek verkrijgbaar en wordt volledig vergoed door de zorgverzekeraar.

Voorschrijver

In 44% van alle gevallen is bekend dat methylfenidaat is voorgeschreven door een specialist. In 49% van de gevallen is de huisarts als voorschrijver geregistreerd. Uit de cijfers van de Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK) blijkt dat met name de huisartsen verantwoordelijk zijn voor de huidige groei in het gebruik.

Pubers

Ruim 80% van de gebruikers van Ritalin© is jonger dan twintig jaar. Vooral onder jongeren in de leeftijdsgroep van 10 tot en met 19 jaar steeg het gebruik van Ritalin© de afgelopen paar jaar drastisch. Bij deze categorie is er gedurende het eerste halfjaar van 2000 nog altijd sprake van een toename van het gebruik van meer dan 30%.

Bij kinderen in de leeftijd van 0 tot 10 jaar is het gebruik van methylfenidaat inmiddels gestabiliseerd ten opzichte van vorig jaar.

Figuur 1: ontwikkeling gebruik methylfenidaat in aantallen voorschriften 1997 - 2000